Tìm hiểu quy trình sản xuất tinh dầu xông chuẩn nhất trong công nghiệp

Khi cuộc sống ngày càng bận rộn và căng thẳng, con người càng cần những phút giây thư giãn sau một ngày dài làm việc. Khi ấy, tinh dầu xông trở thành một biện pháp hiệu quả. Từ việc giảm căng thẳng, thư giãn tinh thần cho đến hỗ trợ hệ hô hấp, tinh dầu xông đã chứng minh được vai trò của mình trong việc nâng cao chất lượng cuộc sống. Nhưng để tạo ra những giọt tinh dầu tinh túy và chất lượng, ta cần phải làm những gì? Trong bài viết này, hãy cùng Đức Phát tìm hiểu về quy trình sản xuất tinh dầu xông trong bài viết này nhé!

Tinh dầu xông có tác dụng gì?

Tinh dầu xông không chỉ mang lại hương thơm tự nhiên dễ chịu mà còn có nhiều lợi ích cho sức khỏe và tinh thần. Các loại tinh dầu được chiết xuất từ thảo dược và thực vật không chỉ giúp thanh lọc không khí mà còn hỗ trợ giảm căng thẳng, cải thiện giấc ngủ và tăng cường hệ miễn dịch:

• Thư giãn và giảm căng thẳng: Các loại tinh dầu như oải hương, bạc hà, và sả chanh giúp thư giãn cơ thể, giảm stress sau một ngày dài làm việc.
• Cải thiện hô hấp: Tinh dầu bạch đàn, tràm trà có tác dụng làm thông thoáng đường hô hấp, hỗ trợ giảm các triệu chứng cảm cúm, ho, nghẹt mũi.
• Khử mùi và diệt khuẩn: Nhờ khả năng kháng khuẩn tự nhiên, tinh dầu như quế, hương thảo có thể giúp khử mùi trong không gian và làm sạch không khí.
• Cân bằng cảm xúc: Một số loại tinh dầu có khả năng cân bằng cảm xúc, giúp cải thiện tâm trạng và giảm cảm giác lo âu.

Quy trình sản xuất tinh dầu xông chi tiết

Bước 1: Chuẩn bị nguyên liệu

Để sản xuất tinh dầu xông chất lượng, việc chọn lọc nguyên liệu đầu vào là vô cùng quan trọng. Các loại cây cỏ, hoa, và quả dùng để chiết xuất tinh dầu phải được thu hoạch từ nơi có nguồn gốc rõ ràng, không sử dụng thuốc trừ sâu hay hoá chất độc hại. Các nguyên liệu phổ biến bao gồm bạc hà, sả chanh, gừng, tràm trà, các loại hương hoa.

Sau khi thu hoạch, nguyên liệu sẽ được sơ chế để loại bỏ tạp chất, chuẩn bị cho quá trình chiết xuất. Công đoạn này bao gồm rửa sạch, phơi khô, và cắt nhỏ nguyên liệu tuỳ vào loại cây sử dụng.

Bước 2: Chiết xuất tinh dầu

Phương pháp chưng cất hơi nước

Chưng cất hơi nước là phương pháp phổ biến nhất để chiết xuất tinh dầu từ thực vật như lá, hoa, thân, và rễ. Quá trình này sử dụng hơi nước để làm bay hơi tinh dầu có trong nguyên liệu, sau đó hơi nước và tinh dầu sẽ được ngưng tụ và tách ra. Các bước trong hệ thống chiết xuất tinh dầu bao gồm:

• Gia nhiệt: Hệ thống gia nhiệt sẽ làm nóng bồn chưng cất. Khi nhiệt độ đạt mức đủ (thường từ 3-6 tiếng), tinh dầu và hơi nước sẽ bốc hơi và đi qua đường ống đến bộ phận làm mát.
• Làm mát: Tại đây, nhiệt độ được giảm xuống, khiến hơi nước và tinh dầu ngưng tụ thành giọt lỏng. Hỗn hợp này sẽ đi qua hệ thống thu hồi tinh dầu.
• Thu tinh dầu: Tinh dầu nhẹ hơn nước nên sẽ nổi lên trên. Nhân công sẽ thu tinh dầu ở vòi phía trên, còn nước sẽ được xả qua vòi phía dưới, kết thúc quy trình.

Phương pháp này có thể áp dụng với hầu hết các loại nguyên liệu và mang lại tinh dầu giữ nguyên hương thơm và thành phần hoá học tự nhiên.

Xem thêm: Nồi chiết xuất dược liệu

Xem thêm: Hệ thống chiết xuất siêu tới hạn

Phương pháp ép lạnh

Phương pháp ép lạnh chủ yếu được sử dụng để chiết xuất tinh dầu từ các loại quả có vỏ chứa tinh dầu như cam, chanh, quýt, và bưởi. Quá trình này không sử dụng nhiệt, giúp giữ nguyên vẹn các đặc tính tự nhiên của tinh dầu. Các bước thực hiện bao gồm:

• Sơ chế nguyên liệu: Quả được rửa sạch và làm khô.
• Ép vỏ: Vỏ quả sẽ được ép cơ học để lấy tinh dầu từ các tuyến dầu. Khi vỏ bị ép, các tế bào chứa tinh dầu sẽ vỡ ra và giải phóng tinh dầu.
• Thu gom tinh dầu: Tinh dầu và nước từ quá trình ép sẽ được tách ra bằng bộ tách tinh dầu.

Phương pháp ép lạnh giữ nguyên hương tươi mới và thành phần hoá học của tinh dầu, phù hợp với các loại quả có hàm lượng tinh dầu cao.

Xem thêm: Hệ thống chiết xuất áp suất giảm

Xem thêm: Hệ thống chiết xuất liên tục ngược dòng

Phương pháp chiết xuất bằng dung môi

Chiết xuất bằng dung môi được sử dụng cho các loại hoa và thực vật có hàm lượng tinh dầu thấp. Dung môi như hexane hoặc ethanol sẽ được sử dụng để hoà tan tinh dầu từ nguyên liệu. Các bước thực hiện:

• Ngâm nguyên liệu trong dung môi: Nguyên liệu sẽ được ngâm trong dung môi hoá học để hoà tan các hợp chất thơm.
• Tách dung môi: Hỗn hợp dung môi và tinh dầu sẽ được lọc và làm bay hơi dung môi, chỉ để lại tinh dầu cô đặc.
• Tinh chế: Tinh dầu sau khi tách dung môi sẽ được tinh chế để loại bỏ các tạp chất còn sót lại.

Chiết xuất bằng dung môi có thể dùng với các loại tinh dầu từ các loại hoa như nhài, hoa hồng, hoa cam, mà các phương pháp khác không thể thực hiện. Chiết xuất bằng dung môi thường mang lại sản lượng tinh dầu cao hơn so với phương pháp chưng cất hơi nước, đặc biệt là với các loại hoa có hàm lượng tinh dầu thấp.

Xem thêm: Hệ thống chiết xuất cô đặc liên hoàn

Xem thêm: Hệ thống chiết xuất bằng sóng siêu âm

Bước 3: Lọc và tinh chế

Trong bước này, để đảm bảo đạt được độ tinh khiết tối ưu cho tinh dầu, các hệ thống lọc hiện đại được sử dụng với màng lọc siêu nhỏ. Những màng lọc này có khả năng loại bỏ các hạt li ti và tạp chất mà không làm ảnh hưởng đến cấu trúc hay tính chất của tinh dầu. Kích thước của chúng rất nhỏ, cho phép chỉ các phân tử tinh dầu đi qua, trong khi giữ lại những chất không mong muốn.

Quá trình lọc không chỉ đơn thuần là loại bỏ tạp chất; nó còn đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì hương thơm tự nhiên cùng với các đặc tính sinh học của tinh dầu. Nhờ vậy, sản phẩm cuối cùng không chỉ sạch sẽ mà còn giữ được những đặc điểm tốt nhất, giúp người tiêu dùng có được trải nghiệm tuyệt vời nhất từ tinh dầu.

Bước 4: Pha chế tinh dầu xông

Để bảo đảm an toàn cho người sử dụng, việc pha loãng tinh dầu nguyên chất với dầu nền là rất quan trọng, vì nồng độ cao có thể gây kích ứng nếu thoa trực tiếp lên da. Một số loại dầu được dùng để pha loãng có thể kể đến như dầu dầu hạnh nhân, dầu dừa, dầu jojoba. Quy trình này yêu cầu sự chính xác về tỷ lệ pha trộn, nhằm bảo toàn hiệu quả của tinh dầu cũng như các đặc tính trị liệu của sản phẩm.

Tỷ lệ pha trộn tiêu chuẩn là pha loãng từ 2% đến 5% tinh dầu nguyên chất trong dầu nền, tức là trong 100ml dầu nền có thể chứa từ 2ml đến 5ml tinh dầu, tùy thuộc vào tính chất của tinh dầu và mục đích sử dụng. Đối với những loại tinh dầu nhẹ, tỷ lệ có thể điều chỉnh lên đến 10%, nhưng cần thận trọng để tránh gây kích ứng cho người sử dụng.

Máy móc hỗ trợ trong quá trình pha chế: 

• Bồn trộn gia nhiệt có cánh khuấy

• Hệ thống pha trộn siro

• Bồn pha trộn dịch thuốc

Bước 5: Kiểm tra chất lượng

Sau khi chiết xuất và lọc, mỗi lô tinh dầu đều phải trải qua một quy trình kiểm tra chất lượng nghiêm ngặt. Các yếu tố cần kiểm tra bao gồm độ tinh khiết, mùi hương, độ nhớt và thành phần hóa học của tinh dầu, nhằm bảo đảm sản phẩm cuối cùng đáp ứng các tiêu chuẩn chất lượng.

Bước 6: Đóng gói

Giai đoạn đóng gói là bước cuối cùng trong quy trình sản xuất tinh dầu xông, giúp bảo vệ chất lượng sản phẩm khi đến tay người tiêu dùng. Tinh dầu rất nhạy cảm với các yếu tố môi trường như ánh sáng, nhiệt độ và không khí, vì vậy chúng thường được đóng gói trong các chai thủy tinh tối màu để bảo vệ khỏi ánh sáng và không khí, từ đó duy trì chất lượng trong thời gian dài.

Quy trình đóng gói sử dụng các loại máy móc sau:

• Máy chiết rót tinh dầu: Giúp rót tinh dầu vào chai với lượng chính xác. Một số loại máy chiết rót có khả năng điều chỉnh tốc độ và khối lượng chiết để phù hợp với từng loại sản phẩm khác nhau.
• Máy đóng nắp tự động: Sau khi chiết rót, máy sẽ đảm bảo các chai được niêm phong chặt chẽ. Hệ thống này thường được trang bị chức năng điều chỉnh lực xiết để nắp đậy vừa khít mà không gây ra tình trạng vỡ hoặc biến dạng chai.
• Máy dán nhãn tự động: Các thông tin như tên sản phẩm, thành phần, hướng dẫn sử dụng và tiêu chuẩn chất lượng sẽ được dán lên chai một cách chính xác. Máy này có khả năng dán nhãn mà không để lại nếp gấp hay bong tróc, giúp sản phẩm có diện mạo chuyên nghiệp và thu hút.

Xem thêm: Máy cấp màng seal vào nắp tự động

Xem thêm: Máy đóng gói tự động

Các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả và chất lượng tinh dầu xông

Chất lượng nguyên liệu

Để đảm bảo chất lượng tinh dầu, nhà sản xuất cần chọn nguyên liệu từ nguồn uy tín, trồng theo phương pháp hữu cơ, không sử dụng hóa chất bảo vệ thực vật. Việc thu hoạch nên được thực hiện vào thời điểm mà cây cối chứa hàm lượng tinh dầu cao nhất, điều này giúp giữ nguyên được dưỡng chất và hương thơm tự nhiên của nguyên liệu.

Phương pháp chiết xuất

Lựa chọn phương pháp chiết xuất phù hợp là rất quan trọng. Các nhà sản xuất nên sử dụng máy chưng cất hơi nước hoặc ép lạnh để tối ưu hóa việc thu hồi tinh dầu mà vẫn giữ được những hợp chất có lợi. Tránh những phương pháp có thể gây biến đổi hoặc làm mất đi hương thơm tự nhiên và dưỡng chất quý giá của tinh dầu.

Điều kiện bảo quản

Tinh dầu rất nhạy cảm với các yếu tố môi trường như ánh sáng, nhiệt độ và không khí. Do đó, việc bảo quản tinh dầu trong các lọ thủy tinh tối màu, kín khí và để ở nơi thoáng mát sẽ giúp duy trì chất lượng và ngăn ngừa quá trình oxy hóa, giữ cho tinh dầu luôn trong tình trạng tốt nhất.

Quy trình sản xuất

Sự kiểm soát chặt chẽ từng công đoạn trong quy trình sản xuất là điều cần thiết. Nhà sản xuất cần đầu tư vào máy móc hiện đại, đảm bảo quy trình diễn ra nhanh chóng, chính xác và đạt tiêu chuẩn vệ sinh cao. Từ khâu chuẩn bị nguyên liệu, chiết xuất, lọc đến đóng gói, mỗi bước đều cần được thực hiện đúng quy trình để đảm bảo tinh dầu giữ nguyên được chất lượng và hiệu quả trị liệu.

Xem thêm: Quy trình sản xuất dầu ăn thực vật

Kết luận

Đối với các nhà sản xuất, việc chú trọng đến từng khía cạnh trong quy trình sản xuất tinh dầu xông không chỉ quyết định chất lượng sản phẩm mà còn tạo dựng uy tín thương hiệu trên thị trường. Chất lượng nguyên liệu, phương pháp chiết xuất, điều kiện bảo quản và quy trình sản xuất là những yếu tố then chốt mà bạn cần kiểm soát chặt chẽ. Bằng cách đầu tư vào công nghệ hiện đại, bạn không chỉ có thể tối ưu hóa hiệu quả chiết xuất mà còn bảo đảm rằng sản phẩm cuối cùng luôn đạt tiêu chuẩn cao nhất. Nếu bạn có nhu cầu hay bất cứ thắc mắc gì về các loại máy móc của Đức Phát, hãy liên hệ 0919476666 để được tư vấn cụ thể.